Aktualizacja: 25 czerwca 2022 zespół badaczy (Sam Van Wassenbergh, Erica J. Ortlieb, Maja Mielke, Christine Böhmer, Robert E. Shadwick, Anick Abourachid) opublikował raport pod tytułem: "Dzięcioły minimalizują czaszkową absorpcję wstrząsów". W wyniku przeprowadzonych przez nich obserwacji, ponownie otwarto dyskusję nad sposobami oraz dostosowaniem anatomicznym i fizjologicznym dzięciołów, do pochłaniania energii uderzenia. Naukowcy w najnowszych doniesieniu, skłaniają się do twierdzenia, że dzięcioły nie amortyzują uderzeń, gdyż są dostosowane przez wielkość mózgu, kształt czaszki, ciśnienie płynu rdzeniowo-mózgowego oraz krwi (i wiele innych dostosowań) do znoszenia uderzeń bez szkody dla ich zdrowia. Więcej informacji: Oryginalne raport z badań (EN), Polecam również artykuł w "Kopalnia wiedzy" (PL) ------------------------------------------------------- Wiadomości zawarte w opowiadaniu „Czy dzięcioła boli głowa?” stoją w sprzeczności z najnowszymi odkryciami naukowymi. Wydaje się, że według najnowszych badań, dzięcioły korzystają zarówno z najlepszego dostosowania do skutecznego kucia w drewnie, oraz że część energii uderzenia zamieniają na ciepło za pomocą swojego niesamowitego szkieletu. Na całkowite rozwiązanie zagadki fenomenu odporności dzięciołów na uderzenia przyjdzie nam jeszcze z pewnością poczekać. Aby nie wprowadzać w błąd i dostarczyć możliwie pełny i aktualny zakres wiedzy młodym słuchaczom, w najbliższym czasie, uzupełnię opowiadanie o najnowsze doniesienia z badań nad dzięciołami. Do zobaczenia w lesie! Daniel Mróz
Będąc w lesie lub w parku z pewnością nie raz słyszeliście bardzo charakterystyczne pukanie w drewno. To właśnie hałasował dzięcioł. Ten tak znany nam hałas bierze się z tego, że dzięcioł uderza dziobem w drzewo.
Jak wyglądają dzięcioły?
Być może nawet go widzieliście. Dzięcioły są bardzo kolorowe, najczęściej spotykane, są czarno-biało-czerwone, ale nie wiem czy wiesz, że w naszym kraju są również dzięcioły zielono-czerwone, czarno-czerwone oraz zupełnie szare?
Dzięcioły w Polsce. W Polsce gościmy 10 gatunków dzięciołów:
Przypomnij sobie, czy uderzyłeś się kiedyś w głowę albo kolano? I jak się czułeś? Z pewnością trochę bolało prawda? Na szczęście nasze mamy, a czasem nawet tatowie, mają magiczną moc uzdrawiania, wystarczy, że pocałują tam, gdzie boli lub pogładzą to miejsce, a od razu przestaje boleć. Ale co mają zrobić dzięcioły? Przecież dzięcioły nie mogą dostać całusa ani być pogłaskane. Czy ich czasem nie boli głowa od tego uderzania w drzewa?
Otóż okazuje się, że dzięcioł to bardzo niesamowity ptak, którego ciało jest tak zbudowane, że wcale a wcale nie boli go głowa przy uderzaniu w drzewo. Dzięcioł potrafi uderzać swoim dziobem nawet 20 razy na minutę, kilka tysięcy razy dziennie. A uderza z taką samą prędkością, z jaką Ty jedziesz na rowerze najszybciej, jak się da, i to jeszcze z górki.
Krętogłów zwyczajny to w Polsce nieliczny ptak lęgowy; lokalnie bywa średnio liczny. Występuje w całym kraju. W Polsce przebywa od kwietnia do września.
W razie zagrożenia wykonuje łukowate ruchy głową i szyją na lewo i prawo imitujące zachowanie żmii. Od tego sposobu na wystraszenie intruza wzięła się jego nazwa. Może także straszyć napastnika swoistym „syczeniem” i szerokim rozłożeniem z jednoczesnym uniesieniem ogona.
Ptak jest większy od wróbla, ale mniejszy od szpaka i z wyglądu przypomina ptaka śpiewającego. Maskująca barwa upierzenia ma upodobnić go do wzorów na korze drzewa. Jest przez to często łatwy do przeoczenia.
Chętnie zamieszkuje niezbyt gęste lasy liściaste i mieszane, najczęściej ich obrzeża. Spotykane też w innego rodzaju zadrzewieniach – parkach w dużych miastach, alejach, cmentarzach i sadach z dziuplastymi drzewami.
Zachowanie. Krętogłowa można zauważyć jak wokół mrowiska energicznie i sprawnie podskakuje. Brak specyficznych u dzięciołów twardych sterówek (pióra są miękkie, a ogon zaokrąglony) sprawia, że w odróżnieniu od nich na gałęziach siada w poprzek. Poza tym nie wspina się też pionowo po gałęziach, nie bębni, ani nie kuje dziupli. Inną cechą wyróżniającą go od innych przedstawicieli rodziny dzięciołowatych jest wędrowny tryb życia. Wraz z końcem lata opuszcza tereny lęgowe, kierując się do tropikalnej Afryki. Pokrewieństwo jest jednak zauważalne – długi, kleisty język (krętogłowa uważa się za posiadacza najdłuższego języka wśród europejskich ptaków) i nogi z dwoma palcami skierowanymi do przodu i dwoma do tyłu. Sam język może wysunąć na 66 mm poza dziób, od którego jest 5 razy dłuższy. Inne badania dowiodły, że język wraz z nasadą znajdującą się w gardle jest długości kręgosłupa krętogłowa.
Wikipedia.org [https://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C4%99tog%C5%82%C3%B3w_zwyczajny]
Od autora: Krętogłowy nie są zaliczane do dzięciołów właściwych lecz do ich rodziny. Jednak ze względu na tak wiele cech wspólnych z dzięciołami właściwymi zwyczajowo nazywa się je dzięciołami.
Wesprzyj podcast. Dołącz do fantastycznych Patronek i Patronów, którzy pomagają tworzyć Blizejlasu.pl i zmieniają Świat na lepszy.
Wielkie dzięki za wsparcie! Jesteś bohaterem na moim profilu!
10 zł
MIESIĘCZNIE
- Twoje nagrody:
Zestaw nasion z najpiękniejszych sosen z Puszczy Noteckiej do wysiania własnego mini lasu
Dostęp do zamkniętej grupy na Facebooku tylko dla Patronów
Dostęp do materiałów w Strefie Patrona (pomoce naukowe do nauki biologii w szkole, scenariusze zajęć w terenie)
Dostęp do specjalnej relaksującej playlisty na Spotify dla rodziców
Wielkie dzięki! Twoje 20 zł jest dla mnie prawdziwym wsparciem!
MIESIĘCZNIE
- Nagrody z poprzedniego kroku oraz:
Płyta CD z opowiadaniami Blizejlasu.pl z osobistą dedykacją
Przedpremierowy dostęp do materiałów audio w Patronite Audio oraz w Strefie Patrona
Dostęp do „Zielono w głowie” – rozmowy z ciekawymi gośćmi na temat przyrody, ekologii i wszystkiego dookoła lasu
Wielkie dzięki to zdecydowanie za mało! Blizejlasu.pl Cię kocha!
50 zł
MIESIĘCZNIE
- Wszystkie nagrody z poprzednich kroków oraz:
Jeśli będziesz w okolicy, zapraszam na spacer edukacyjny w Puszczy Noteckiej
Fantastyczna chusta z motywem leśnym
Po co w ogóle dzięcioły stukają w drzewa?
Dzięcioły są często nazywane doktorami drzew. Nie bez powodu! Dzięcioły uwielbiają zjadać różne robaczki, gąsienice, mrówki a zimą nawet nasionka. Bardzo dużo robaczków i gąsienic znajduje pod korą drzew. Aby dostać się pod korę stukają w nią swoimi dziobami, jak już uda im się odkuć jej kawałek wtedy używają swojego języka. Dzięki stukaniu w drzewa dzięcioły również rozmawiają między sobą.
Język dzięcioła jest bardzo niezwykły i bardzo długi. Ma on długość nawet 15 cm, czyli jest długości mniej więcej tabliczki czekolady. Język ten jest miejscami bardzo lepki i ma na sobie haczyki. Dzięki temu świetnie nadaje się do wyciągania larw spod kory i korytarzyków.
Ale gdzie mieści się tak długi język w tak małym dzięciole? Czy wisi on sobie swobodnie z dzioba i plącze się w gałązkach? To wyda Wam się bardzo dziwne, ale język dzięcioła jest owinięty wokół jego czaszki.
Ale dlaczego dzięcioła nie boli głowa?
Dzieje się to dzięki temu, że część siły uderzenia jest pochłaniana przez ciało dzięcioła, a tylko jej niewielka ilość dociera do głowy jako ciepło. Aby się ochłodzić dzięcioł musi robić przerwy w stukaniu w drzewo. Stąd charakterystyczne przerwy w stukaniu.
Jeśli chcecie samodzielnie zobaczyć jak działa takie pochłanianie uderzenia, możecie zrobić prosty eksperyment. Weźcie z łazienki gąbkę – tylko musi być gruba przynajmniej na trzy palce i połóżcie ją na swojej ręce. Potem weźcie jabłko lub inny owoc i spuszczajcie go na gąbkę na waszej ręce z różnych wysokości, a następnie zdejmijcie gębkę z ręki i powtórzcie upuszczanie owoców. Jest różnica prawda?
Naukowcy pracują już nad samochodami, które będę lepiej nas chronić przed uderzeniami dzięki urządzeniom wzorowanym na dzięciołach. Kiedy następnym razem będziecie w parku lub w lesie nasłuchujcie stykania i dzięciołów.
